ĐẤU TRANH PHÒNG, CHỐNG HÀNG GIẢ, XÂM PHẠM QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ
Trong thời gian qua, công tác chống hàng giả, hàng nhái nói chung và chống xâm phạm quyền Sở hữu trí tuệ (SHTT) ở Việt Nam vẫn luôn là mối quan tâm rất lớn của nhiều doanh nghiệp và người tiêu dùng ở Việt Nam. Theo đánh giá của Bộ Khoa học và Công nghệ, SHTT được xác định có vai trò quan trọng, và là động lực của phát triển kinh tế xã hội, vì vậy Bộ đã tích cực xử lý, ngăn chặn các hành vi vi phạm về sở hữu trí tuệ, đặc biệt là việc tham gia Chương trình hành động phòng và chống, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Tuy nhiên hiện nay, công tác thanh tra gặp khó khăn khi hành vi vi phạm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ phổ biến tập trung nhiều vào nhãn hiệu hàng hóa. Bên cạnh đó, các vi phạm liên quan đến hàng giả như làm giả các thương hiệu thế giới, người làm công tác thanh tra nhìn bên ngoài không thể phân biệt được với hàng thật, vì vậy phải mời chuyên gia của hãng để xác nhận thật – giả, điều này cũng là thách thức đối với công tác thanh tra sở hữu trí tuệ.
Theo Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương), thời gian qua, các lực lượng thực thi đã triển khai nhiều biện pháp, xây dựng kế hoạch kiểm tra, kiểm soát chống các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng giả và gian lận thương mại, bước đầu thu được kết quả khả quan. Tuy nhiên, công tác chống hàng giả vẫn còn nhiều khó khăn, chưa mang lại hiệu quả như mong muốn.
Nguyên nhân được nhận định là do các phương thức, thủ đoạn vi phạm ngày càng tinh vi. Đối tượng vi phạm ngày càng đa dạng, trà trộn với các khu dân cư, các làng nghề, vùng nông thôn, các khu công nghiệp nên rất khó phát hiện. Chế tài xử lý vi phạm chưa đủ sức răn đe, chủ yếu vẫn là xử lý vi phạm hành chính, một số văn bản quy phạm pháp luật còn chưa thống nhất, thiếu đồng bộ gây khó khăn cho lực lượng thực thi. Nhiều cơ quan thực thi có thẩm quyền xử lý hàng giả, xâm phạm quyền xử lý hàng giả, xâm phạm quyền SHTT, tuy nhiên sự phân công chưa hợp lý dẫn đến chức năng nhiệm vụ chồng chéo. Một số doanh nghiệp, chủ thể quyền bị xâm phạm chưa nhận thức đầy đủ trách nhiệm của mình với cộng đồng. Ý thức cộng đồng về hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT còn nhiều hạn chế. Nguồn lực kinh phí, trang thiết bị, phương tiện và nhân lực của cơ quan quản lý thị trường phục vụ công tác kiểm tra, kiểm soát chống hàng giả, xâm phạm quyền SHTT còn hạn chế[1].
Vậy đâu là giải pháp phòng, chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ?
Theo ông Nguyễn Viết Hồng – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Vina CHG, công ty chuyên cung cấp giải pháp chống hàng giả, cho biết đáp ứng nhu cầu cấp thiết của các doanh nghiệp và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, xu hướng hiện nay chống hàng giả để bảo vệ thương hiệu Việt.
Vina CHG đưa ra nhiều giải pháp công nghệ cao 4.0 để chống hàng giả như Tem chống hàng giả công nghệ nước (khi thoa nước lên bề mặt tem, logo hoặc tên doanh nghiệp sẽ hiển thị), Tem chống hàng giả công nghệ nhiệt (khi tiếp xúc với nhiệt, logo hoặc tên doanh nghiệp sẽ mất đi hoặc đổi sang màu khác), Tem chống hàng giả công nghệ phát sáng (Khi soi đèn cực tím, trên bề mặt tem sẽ phát sáng), Tem chống hàng giả công nghệ điện tử (SMS) kết hợp QR Code, nhiệt, nước và phát sáng (giúp khách hàng kiểm tra sản phẩm bằng cách nhắn tin SMS và quét QR Code bằng điện thoại thông minh và tra cứu trên web)…, ứng dụng CNTT chăm sóc khách hàng. Từ đó, kiểm soát các kênh phân phối, truy xuất nguồn gốc, tránh tiếp tay cho hàng giả.
“Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, nếu không hiện đại hóa công nghệ chống hàng giả thì sẽ không thể kiểm soát và ngăn chặn các thủ đoạn ngày càng tinh vi của những kênh phân phối hàng giả, hàng nhái…” – Ông Hồng khẳng định[2].
Một số chuyên gia cũng cho rằng, với tình trạng sản xuất hàng giả, hàng nhái phát triển ngày càng mạnh là do lợi nhuận từ hoạt động này quá lớn, bên cạnh những giải pháp thì còn thực trạng nhiều doanh nghiệp có sản phẩm bị làm giả nhưng lại chưa tích cực đấu tranh.
Hiện tại, còn nhiều việc cần làm trong bối cảnh hàng giả đang có diễn biến rất phức tạp, trong khi đó, ý thức chống hàng giả vẫn còn hạn chế, khâu kiểm soát mới chỉ ở phần ngọn (bán lẻ) mà chưa kiểm soát chặt chẽ từ biên giới. Việc tổ chức chống hàng giả cần phải chặt chẽ, phối hợp các lực lượng, trong đó mấu chốt chính là yếu tố con người.
Nguồn: Báo Nhân Dân điện tử
https://nhandan.vn/giai-phap-phong-chong-hang-gia-xam-pham-quyen-so-huu-tri-tue-post310122.html
[1] Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Công Thương – “Chống hàng giả, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ”.
[2] Trích VIỆN ĐÁNH GIÁ VÀ CÔNG NHẬN QUỐC TẾ – “Tìm giải pháp phòng, chống hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ” – (http://www.iai.org.vn/).